Mình dùng $\LaTeX$

 Một câu chuyện từ xưa rất xưa: nhà vua xứ nọ kén rể, có hai chàng hoàng tử đến apply. Nhà vua giao đề bài "viết bài luận 500 chữ về 2 nguyên lý, 3 quy luật và 6 cặp phạm trù; làm luôn slide buổi sau đến bảo vệ trước hội đồng kén rể". 

Đến buổi hôm sau, anh hoàng tử thứ nhất đến bảo vệ với quả luận gõ Word nhìn khá ổn, quả slide PowerPoint nhiều effect lướt lên lướt xuống lướt trái lướt phải thoắt ẩn thoắt hiện làm cho các vị TS đại thần ngồi hội đồng trầm trồ. Chàng thứ hai, vì gõ $\LaTeX$ chưa kịp nên không đến. Thế là chủ tịch hội đồng kén rể - GS.TS NGNDVĐSCVT[1] Nhà Văn Vua tuyên bố gả công chúa cho hoàng tử thứ nhất.

Có huyền thoại, rằng đến giờ anh thứ hai vẫn gõ chưa xong...

Đấy là câu chuyện xưa. Nay nhà vua giao đề bài, kèm thêm yêu cầu "phải cite nguồn đầy đủ", slide "không được xài effect". Nay anh thứ nhất dẫn 7749 nguồn phải đau đầu ngồi cite bằng tay, tạo mục lục bằng tay và ngồi tự update liên tục, chưa kể list of figures, list of tables phải ngồi tự update vì Word Ngu Vãi™. Slide PowerPoint bỏ mẹ đi cái effect thì còn gì nữa ngoài đám hình và chữ lướt lên lướt xuống?

Còn anh thứ hai, ui chà. Mục lục danh sách gì gì đấy thì cứ \tableofcontents, \listoffigures, \listoftables mà làm tới. Slide thì sao? Úi dời ôi slide mà không có effect thì Beamer là chuẩn chỉ cmnl. Cả hội đồng bây giờ ầm ừ, à tổ sư thằng này chịu khó hardcore này, thôi gả mẹ đi cho xong.

Đấy là câu chuyện bịa. Thật ra đời có bao giờ đẹp như vậy?

Mới tuần trước mình phải gõ Word và là lần đầu tiên gõ Word sau 2 năm. Từ đầu kì 2 năm 1 mình đã bỏ gõ Word hoàn toàn và chuyển sang gõ $\LaTeX$. Nay gõ Word thì mình gặp phải một số thứ ngu học, ví dụ như

Kéo thả hình chuyên nghiệp™

Chuẩn rồi đấy, kéo hình một chút và nó bể mẹ nó nguyên cái document!

Equations rất đẹp, chuyên nghiệp, dễ xài™

Equations thì sao? Xấu và rất tốn thời gian để gõ. Thời gian ngồi nhấn Insert > Equation để tạo một-equation-duy-nhất thì mình có thể dành ra từng đấy thời gian để gõ cũng cái equation đấy 10 lần![2]

This could be $\displaystyle 0 \leq \lim_{n \rightarrow \infty} \frac{n!}{(2n)!} \leq \lim_{n \rightarrow \infty} \frac{n!}{(n!)^2} = \lim_{k \rightarrow \infty, k = n!} \frac{k}{k^2} = \lim_{k \rightarrow \infty} \frac{1}{k} = 0$

Chưa kể Word sẽ dỗi không chịu render equation nữa nếu bạn có quá nhiều equations trên màn hình. Chắc thằng dev Word ghét dân toán?

ForMat RấT đẸp, TuYệT VờI™

Đến nỗi mình copy một đoạn text từ webpage, paste vào và cái style của đoạn text đó cũng được copy y chang vào luôn! Đến giờ câu phản biện duy nhất của team xài Word, là chỉ có Word mới customize được format. Thế tổ sư mấy cái template $\LaTeX$ đầy ra đấy sao không xài?

Với lại chẳng thằng điên nào ngồi custom document mỗi lần gõ cả. Dành ít thời gian ra, ngồi custom lại template $\LaTeX$ xong cứ duplicate mỗi lần cần gõ document mới. Xong, cần quái gì lên mạng tải mấy cái template Kéo Thả Chuyên Nghiệp™ mà chỉ cần chỉnh size chữ là nó bể tùm lum với 7749 cái font nhìn ỉa chảy không chịu được?

Vẽ

Word hỗ trợ kéo thả, yey! Thế nhưng mà rồi sao? Rồi copy cái hình đáy sang doc khác chắc gì đã không bị bể? Xong bây giờ nếu bạn cần vẽ flow chart, chẳng lẽ lại dùng mấy cái shapes mặc định của Word vẽ à? Thế là lại phải sang Paint, vẽ cho cực công xong copy paste vào Word. Cần thay đổi gì phải sửa bên Paint, sau đó lại cặm cụi chép sang Word, vòng tuần hoàn bị nguyền rủa này cứ tiếp tục, ngày này sang tháng nọ, bào mòn sức khỏe và tinh thần của bạn,

Trong $\LaTeX$ bạn chỉ cần xài tikz, tuy nhiên đòi hỏi kĩ năng cũng phải thượng thừa chút xíu. Xài được rồi thì từ nay bạn chỉ việc đi copy-paste code khắp mọi mặt trận mà không sợ đổ vỡ gì template hết. Cần chỉnh sửa cứ gõ trực tiếp trong code xong render lại, ngon!

Word là vậy, PowerPoint thì sao?

Tệ gấp 10 lần. Chỉ khi nào bạn còn là em sinh viên năm nhất trong trắng ngây thơ, cần 7749 cái effects để gây ấn tượng với các giáo viên là bạn hardcore và Sáng Tạo™ vãi. Còn lại thì người ta cóc cần đến mấy cái effects như phép thuật Gryffindor đấy. 

Cái quan trọng là nội dung. Và như mình đã nói bên trên, nếu bỏ đi effects thì PowerPoint khác quái gì mấy tấm ảnh và text? 

Giờ một task nhỏ nhé: chèn cái equation này vào slide PowerPoint của bạn, xem nó có còn đẹp không hay phèn không chịu được?

$$EH(A) = \sum_{i = 1}^{k} \frac{p_i + n_i}{p + n} H\left(\frac{p_i}{n_i + p_i}, \frac{n_i}{n_i + p_i}\right)$$

Ngoài lề, là từ nhỏ tới lớn mình chỉ ấn tượng với effect PowerPoint của duy nhất một người - ThS Phan Kim Ngọc. Còn lại thì mình thấy đống effects PowerPoint vô bổ và chẳng giúp gì cả.

Tóm lại

Suy cho cùng thì không nên ăn cháo đá bát, vì mình cũng học gõ Word trước rồi mới gõ $\LaTeX$ sau. Chỉ khi nào document cần format chuyên nghiệp (và hầu hết các document mình gõ bây giờ đều thế) thì nên dùng $\LaTeX$.

Đâu ai còn là học sinh hay mấy em mới trải sự đời mà lên mạng tải 7749 cái template về nữa, nhỉ?

---

• [1]: Giáo sư. Tiến sĩ Nhà giáo nhân dân vô địch siêu cấp vũ trụ. Chức danh này bịa/
• [2]: À thì Word có support $\LaTeX$ syntax, nhưng nó cùi bắp và muốn gõ thì cũng phải Insert > Equations! Thời gian ngồi gõ cái đấy mình gõ được 10 cái equation tương đương/